Yes! Verandering!

"Het is hier dus zeg maar best wel ja.. Hoe zeg je dat, ouderwets zeg maar. Maar dan wel echt", werd mij verteld. Ik schrok er niet van. Mijn vorige werkgever, in de advocatuur, was ook best wel ja, hoe zeg je dat, ouderwets zeg maar. Maar dan héél. Daar kan je je wat bij voorstellen: conservatieve partners die iets altijd al op een bepaalde manier doen, en dat gaat goed, dus waarom zouden we veranderen? Ouderwetser dan dat bestond toch niet in de bedrijfswereld waarin alles sneller en vernieuwender is?

Fout! En vanaf het eerste moment dat ik de fabriek in Drachten binnen stapte, begreep ik wat er bedoeld werd. Een productiemaatschappij waar nog binnen wordt gerookt, waar sommige mensen een 45 jarig dienstverband kunnen vieren en waar de kantine alleen gratis soep en frituur (80 cent voor een kroket) verkoopt. Één hoekje is een soort museum: een oude kluis met de database erin en een printer uit het jaar 0. Het kantoortje is een soort van container. De bedoeling was dat dat tijdelijk zo zou zijn, maar het is nu al meer dan 40 jaar zo. Iedereen grapt dan ook altijd: "Oh maakt niet uit dat het licht kapot is, we zitten hier toch maar tijdelijk".

Mijn eerste project als trainee is een beleid schrijven inzake de duurzame inzetbaarheid van de werknemers. Dat betekent dat de werkgever ervoor zorgt dat de werknemer tot aan zijn pensioengerechtigde leeftijd werkt. De werkgever helpt de werknemer zodat hij fit is voor de job en gezond en gemotiveerd kan werken. Zo kan hij de werknemer een ‘stop met roken’-cursus aanbieden (lang niet gek in de fabriek), een omscholing in gang zetten of misschien de oudere werknemer vier dagen laten werken in plaats van vijf. Omdat het een erg breed begrip is in deze CAO, heeft de werkgever veel mogelijkheden en daarom is een beleid dan ook gewenst. Mijn overige projecten houden een soort indirect verband met dat beleid. Zo houd ik me ook bezig met de functioneringsgesprekken, het rookbeleid en het gezondheidsbeleid. Functioneringsgesprekken zijn er nooit echt eerder geweest en de leidinggevenden blijken ook eigenlijk niet precies te weten hoe dat in zijn werk gaat. Het rookbeleid, ja er wordt nog steeds binnen gerookt, ja dat is wettelijk verboden en ja dat weten we allemaal maar we doen het lekker toch. En het gezondheidsbeleid; het niet zo gevarieerde aanbod in de kantine zou best gezonder en gevarieerder mogen. Allen uitdagend en spannend! Met een goed plan, de juiste kennis en informatie moet dat te overzien zijn!

En daar kom ik. Vers uit de advocatuur. Als ik het kantoor voor de eerste keer binnen loop in mijn hoedanigheid van trainee, vraagt een collega of ik ‘die ‘jurist’ ben van de ‘u-ni-ver-si-teit’?’ Ik geloof wel dat ik dat ben, dus ik antwoord bevestigend. De afdeling reageert cynisch: "Daar moeten we dus geen ruzie mee krijgen!", "Wat weet jij dan van het bedrijfsleven?", "Dus jij gaat het rookbeleid invoeren en de kroketten afpakken?" of "En dan wil je nu hier werken???". Ik schrik een beetje. Hoezo reageren ze zo? Maar tegelijkertijd wordt er ook een knopje omgezet: aha! Dus dit is de uitdaging! Hoe krijgen we hier verandering en belangrijker, hoe win ik vertrouwen en positieve vibes?

Ondertussen ben ik vier maanden werkzaam bij Kijlstra. Niet alleen leer ik veel van mijn begeleiders en YSE, ik heb ook in de fabriek gewerkt en van mijn collega’s nog veel meer geleerd dan alleen hoe betonnen buizen en putten worden gemaakt. Het is niet niets om dagelijks zwaar fysiek werk te leveren. In eerste instantie schrok ik van de negatieve sfeer, al was dat niet heel nieuw na een jaar faillissementsadvocatuur (...) De negativiteit valt wel te begrijpen: in de afgelopen jaren is de directie meerdere malen gewijzigd en is het bergafwaarts gegaan met het bedrijf. Werknemers hebben geen vertrouwen meer in een nieuw beleid. Gelukkig weet ik daar nu goed mee om te gaan. Waar ik eerst als een bedreiging werd gezien, word ik nu gezellig begroet. Collega’s praten graag en blijken best benieuwd en geïnteresseerd te zijn.

Het politieke spel in het bedrijfsleven is heel interessant, kan soms frustreren maar is bovenal erg leuk en leerzaam. Mijn begeleiders helpen me bij het uitstippelen van een strategie en met de juiste volgorde aanhouden in mijn plannen voor verandering. Met daarnaast ongeveer één keer per week trainingen van YSE waar ik leeftijdsgenoten spreek die in zelfde soort situaties terecht komen, leer ik stiekem nog veel meer dan alleen het politieke spelletje. Trainingen waardoor je jezelf beter leert kennen en op welke manier je een goede samenwerking op zet. Of hoe ik mijn creatieve denkproces ‘aan’ kan zetten en hoe ik die verandering daadwerkelijk te weeg kan brengen. Het is heel nuttig voor dit eerste project!

We zijn er nog niet en het is natuurlijk een proces maar toch ga ik mijn eerste succesjes opnoemen: de eerste functioneringsgesprekken hebben plaatsgevonden, er is een rookbeleid dat per januari 2019 in gaat, er is een plan voor een gezonde kantine en vandaag heb ik weer hard gewerkt aan het duurzame inzetbaarheidsbeleid. Soms is het wel moeilijk om in het grijze slome sfeertje enthousiast te blijven en nieuwe ideeën te opperen, maar een dag werken in de fabriek maakt het goed: dan zie ik weer waar ik het voor doe en hoe graag ik die verandering zie. Veranderingen (naar het positieve) kosten tijd, maar wat krijg ik daar veel energie van!